Türkiye’de çeşitli kentlerde rekor sıcaklıkların yaşandığı yaz mevsiminde orman yangınlarında da geçen yıla nazaran artış oldu.
Orman Genel Müdürlüğü datalarına nazaran, Türkiye’de geçen yıl 1 Ocak-19 Ağustos periyodunda 1419 orman yangını çıkarken, bu yılın tıpkı periyodunda 2 bin 529 yangın kayıtlara geçti.
Yine birebir devir mukayese edildiğinde yanan orman alanı 8 bin 865 hektardan 17 bin 456 hektara yükseldi.
1 Ocak-19 Ağustos tarihlerinde geçen yıl 2 bin 12, bu sene ise 2 bin 793 orman dışı yerde yangın çıktı.
Bu sene ağustos ayında bugüne kadar 439 orman yangını çıktı. Takımlar, 4 günde (15-18 Ağustos arası) 109’u orman yangını olmak 247 yangına müdahale etti.
DOĞU AKDENİZ EN SÜRATLİ ISINAN BÖLGELERDEN BİRİ
İzmir Bakırçay Üniversitesi Coğrafya Bölümü Başkanı ve Coğrafi Bilgi Sistemleri ve Uzaktan Algılama Uzmanı Prof. Dr. Şermin Tağıl, AA muhabirine, global ısınmanın orman yangınlarını tetiklediğini ve yıkıcı tesirlerini artırdığını söyledi.
Türkiye’nin iklim değişikliğinin tesirlerini en ağır hisseden bölgelerden biri olduğunu vurgulayan Tağıl, şunları kaydetti:
-Bilimsel bir rapora nazaran Doğu Akdeniz dünya üzerindeki en süratli ısınan bölgelerden biri. Bilhassa yaz aylarında bu ısınma daha besbelli hale geliyor. Sıcak ve kuru hava şartları, yangınların süratle yayılmasına ve daha ağır hale gelmesinde en tesirli faktörler. Türkiye, bu nedenle Portekiz ve İspanya üzere ülkelerle birlikte en yüksek yangın tehlikesine sahip ülkeler ortasında yer alıyor.
-Türkiye’deki yangınların yüzde 90’ı insan kaynaklı. 2024 yazında Türkiye’deki artan orman yangınlarının temel sebebi iklim faktörleri. Beşerler yangınları başlatan en değerli etken olsa da uygun hava şartları ve bitki örtüsü yangınların bu kadar geniş ve denetim edilmesi güç hale gelmesini kolaylaştırıyor.”
BİTKİ ÖRTÜSÜNÜN YANICILIĞI ARTTI
Prof. Dr. Tağıl, bu yaz yangınların artmasında sıcaklık, rüzgar ve yer neminin esas etkenler olduğuna işaret etti.
Son 13-14 aydır sıcaklıkların mevsim normallerinin üstünde seyrettiğini lisana getiren Tağıl, “Yaz mevsimi, erken gelen sıcak hava dalgasıyla başladı ve bu durum, yüzeyin kurumasını hızlandırarak bitki örtüsünün yanıcılığını artırdı. Haziran ve temmuz, ülkemizin en sıcak ayları olarak kaydedildi. Ağustos ortasında ise yeni bir sıcak hava dalgası Türkiye’yi tesiri altına aldı. Bilhassa Batı Anadolu’daki yüzey örtüsü daima sıcaklık dalgaları nedeniyle süratle kurudu, yangın riski önemli halde arttı ve tasa verici bir boyuta ulaştı. Yangınların oluşumunda ve yayılmasında bitki örtüsü kritik bir yakıt kaynağıdır. Kızılçam, yanıcılık açısından en yüksek pahaya sahip ağaç çeşitlerinden biri.” dedi.
Son iki ayda tesirli olan kuru güney bölümlü rüzgarlarının bitki örtüsünü kurutarak yangınlara elverişli bir ortam oluşturduğunu tabir eden Tağıl, ağustosta kuzeyden esen güçlü rüzgarların ise yangın riskini daha da artırdığını kelamlarına ekledi.