Ortopedi ve Travmatoloji Uzmanı Dr. Öğr. Üyesi Mustafa Vezirhüyük, kemik erimesi ve kemikleri yeterli gelen besinlerle ilgili açıklamalarda bulundu.
Osteoporozun tarifini yapan Dr. Öğr. Üyesi Vezirhüyük, “Halk ortasında kemik erimesi olarak da bilinen osteoporoz, kemiklerde bulunan mineral yoğunluğunun azalması nedeniyle kemiklerin zayıflaması ve kırılganlaşması olarak tanımlanabilir” diye konuştu.
‘30 YAŞINA KADAR KEMİĞİN YAPILANMA SÜRECİ SÜRER’
Yaşam boyunca kemikte yapılanmaların meydana gelebileceğini söyleyen Dr. Öğr. Üyesi Vezirhüyük, “Yaklaşık 30 yaşına kadar kemiğin tekrar yapılanma süreci devam eder. 30 yaşında kemik yapısının ve kütlesinin en güçlü olduğu noktaya ulaşılır. 40 yaş civarında, kemik kütlesi yavaş yavaş azalmaya başlar. Menopozdan sonra östrojen (kadınlık hormonu) düzeyindeki azalma nedeniyle bayanlar süratle kemik kaybederler ve osteoporoz (kemik erimesi) ortaya çıkar. Sonraki 5-10 yıl, kemik yıkımı imalinden daha süratli olduğundan bayanlar kemik kütlesinin üçte birine yakınını kaybederler. Daha az kütlesi olan yani daha zayıf kemikler küçük bir düşmede bile kırılabilir. Osteoporozun birinci belirtisi, düşme sonucu kırılmış bir kemik olabilir. Kırılmalar en çok kalçalarda, el bileklerinde ya da bel omurlarında meydana gelmektedir” sözlerini kullandı.
‘KADINLARDA RİSK DAHA FAZLA’
Kemik erimesi olan bireylerin uzunluklarının kısalabileceğini belirten Dr. Öğr. Üyesi Vezirhüyük, “Özellikle menopoz sonrası bedenin kemik kütlesinde yani tüm beden kemik ölçüsünde önemli azalmalar olması nedeniyle osteoporozlu insanların bedenleri küçülür, uzunlukları kısalır. Ayrıyeten omurga kırıkları sıklıkla uzunluk kısalması ve omuzlarda yuvarlaklaşma ile sonuçlanır. Bayanların osteoporoz olma riskleri erkeklere nazaran daha fazladır zira bayanların kemikleri erkeklerinkinden yüzde 20 ila 30 daha azdır. Her iki cinsiyette yaş arttıkça kemik kaybı artar ve kalça kırığı riski artış gösterir” dedi.
‘OSTEOPOROZ İLE SÜREKSİZ OSTEOPOROZ ORTASINDAKİ FARKLAR’
Osteoporoz ve süreksiz osteoporoz ortasındaki farklardan bahseden Dr. Öğr. Üyesi Vezirhüyük, “Geçici osteoporoz, daha çok kemik iliği ödemi ile başlamaktadır. Kendisini sınırlayan ve vakitle azalan ve bir mühlet sonra büsbütün ortadan kaybolan bir durumdur. Kesin sebebinin ne olduğu tam olarak bilinmemektedir. En sık kalça kemiğinde karşımıza çıkmaktadır. Hastalara basmaması gerektiği anlatılır. Anti-inflamatuvar ilaçlar ile ödemin geçmesi sağlanır. Bir mühlet sonra büsbütün ortadan kaybolur” açıklamasında bulundu.
‘KEMİKLERİ ZAYIFLATAN DURUMLAR’
Dr. Öğr. Üyesi Vezirhüyük, kemikleri zayıflatan sebepleri şöyle sıraladı:
“Genetik faktörler,
Hormonal dengesizlikler,
Kortizon üzere kimi ilaçların kullanımı,
Tiroit bezinin fazla çalışması,
Yaş,
Yaşam usulü (sigara kullanımı, çok alkol tüketimi ve hareketsiz ömür biçimi, yetersiz beslenme).”
‘KEMİK SIHHATİNE UYGUN GELEN BESİNLER’
Dr. Öğr. Üyesi Zevirhüyük, kemik sıhhatine âlâ gelen besinlerle ilgili şu bilgileri paylaştı:
“Yeterli ve istikrarlı bir diyetin sıhhat halinin devamlılığı için elzem olduğu bilinir. Kemik sıhhatinde birçok besin ögesinin rolü bulunur. Bunlar ortasında kalsiyum, D vitamini, protein, magnezyum, fosfor ve potasyum öne çıkar. Kâfi ve istikrarlı bir diyet tüketirseniz (bol ölçüde meyve, zerzevat, baklagiller, fındık, tohumlar ve düşük yağlı proteinler içeren), kemiklerinizin sağlıklı ve optimum seviyede fonksiyon göstermesi için gereken birçok besin ögesini bedeninize almış olursunuz.”
‘KALSİYUM KEMİK SIHHATİ AÇISINDA KRİTİK KIYMET TAŞIR’
Kemiklere yarar sağlayan mineral ve vitaminlere de değinen Dr. Öğr. Üyesi Vezirhüyük, “Kalsiyum, kemiklerin ana bileşenlerinden biri olup hücre, kas, kalp ve hudut işlevleri için hayati bir kıymete sahip bir mineraldir. Bedende en bol bulunan mineraldir ve kemik sıhhati için kritik hayati değer taşır. Kalsiyum, beden tarafından üretilemediğinden, bedene besin kaynaklarından sağlanır (bunlar en inançlı ve tesirli olanlardır) yahut kalsiyum desteklerinden alınabilir. Kan sirkülasyonunda gereğince kalsiyum yoksa, beden kemiklerdeki kalsiyumu kullanarak kemikleri vakitle olumsuz etkiler” dedi.
‘D VİTAMİNİ ÖNEMLİ’
D vitamininin, bilhassa kemikler olmak üzere beden için hayli değerli bir vitamin olduğunu lisana getiren Dr. Öğr. Üyesi Vezirhüyük, “D vitamini, kalsiyum emilimine, kan kalsiyum ve fosfor düzeylerinin düzenlemesine yardımcı olur (kemik oluşumu için gereklidir). Bedenimiz, güneş ışığına maruz kaldığında D vitaminini faal bir forma dönüştürür” tabirlerini kullandı.
‘KEMİK SIHHATİNİ OLUMSUZ ETKİLEYEN BESİNLER’
Dr. Öğr. Üyesi Vezirhüyük, kemik sıhhatini olumsuz etkileyen besinleri ise şu halde sıraladı:
“Fazla tuz içeren besinler.
Alkol.
Düşük besin pahası olan işlenmiş besinler.
Yüksek oksalat içeren besinler.
Asitli içecekler (gazlı içecekler).
Yağ oranı yüksek besinler.
Aşırı D vitamini yahut destekleri kendi başına kullanmak.
Aşırı kafein tüketimi.”