Becky Ferreira
Bilim insanları, güneş gücüyle çalışan balonlara bağlanan mikrofonlar aracılığıyla, yerden yaklaşık 21 kilometre yüksekte, gökyüzündeki sesleri kaydettiler. Havada yapılan kayıtlar ortasında gök gürültüsü, rüzgâr türbinleri ve okyanus dalgalarının gürleyişiyle bir arada kaynağı açık biçimde belirlenemeyen düşük frekanslı gizemli bir ‘infrasound’ (ses ötesi) titreşimler bulunuyor.
Araştırmacılar, ‘stratosfer’ ismiyle bilinen bu sakin atmosfer katmanını dinleyerek, insan faaliyetlerinin ve Dünya yüzeyinin derinlerinde sürmekte olan doğal süreçlerin gıcırtılarını duyabilirler. Bu yaklaşım, yer yüzeyinden kaçırılabilecek endüstriyel ya da volkanik patlamalar da dahil olmak üzere, yüzeydeki olaylara dair emareleri açığa çıkarabilir.
50 DOLARLIK BALONLARLA ÇALIŞIYORLAR
Balon uçuşlarından elde edilen en yeni sonuçlar, Sandia Ulusal Laboratuvarı’nın baş bilim insanı Daniel Bowman tarafından Chicago’da bulunan Amerika Akustik Derneği’nin 184’üncü toplantısında paylaşıldı. Bowman ve meslektaşları, yıllardan beridir Amerika’nın güneybatısında bir küme düşük maliyetli balon uçurarak gökyüzündeki sesleri kayıt altına alıyor.
Bowman verdiği demeçte, “Balonlarımız, temelde renklerini yoğunlaştırmak maksadıyla içine biraz kömür tozu katılan dev plastik torbalardan oluşuyor” diyor: “Onları hırdavatçıdan temin ettiğimiz badana plastiği, koli bandı ve piroteknik tedarik mağazalarından temin ettiğimiz kömür tozunu kullanarak imal ediyoruz. Güneş koyu renkli balonların üzerinde parladığında içerdeki havayı ısıtır ve uçabilir hale getirir. Bu pasif güneş gücü, balonları gökyüzünde 20 km’yi aşan bir yüksekliğe çıkarmak için kâfi. Her balonun sırf yaklaşık 50 dolar kıymetinde gerece muhtaçlığı var ve bir basketbol alanında imal etmek mümkün.”
KAYNAĞI BİLİNMEYEN SİNYALLER KEŞFEDİLDİ
Bowman ve meslektaşları, birçok vakit insanların işitme hududunun dışında kalan düşük frekanslı akustik titreşimler olan ‘infrasound’ dalgaları üzerinde ağırlaşıyor. Infrasound dalgaları, Dünya yüzeyinde onlarca kilometre boyunca hareket edebilir ve tıpkı esnada gökyüzüne, yani üst hakikat yankılanır ve bu durum onları uzun aralıklardaki yıkıcı olaylara temas etmek için kullanışlı bir yol haline getirir.
Tanımlanabilir sesleri dinledikleri esnada, balon uçuşları stratosferde açıklanamayan en az bir gürültüyü de kaydetti.
Bowman demecinde, “Kimi uçuşlarda saatte birkaç kez ortaya çıkan gizemli infrasound sinyalleri kelam konusu; ne var ki bunların kaynağı tam manasıyla bilinmiyor” diyor. Gelecekte gerçekleştirilecek balon uçuşları bu tuhaf sinyallerin kaynağını saptayabilir, ayrıyeten Dünya ve tahminen de öteki gezegenlere ait anlayışımızı ilerletebilir.
Bowman ve meslektaşları 2021 yılında gerçekleştirdikleri bir araştırmada, “Araştırmamızın patlamalar, volkanik püskürmeler ve öteki olgulara ait olarak Dünya’nın uzak bölgelerini izleme konusunda birtakım tesirleri olacak” diyor: “Yanı sıra, Venüs’te balon tabanlı infrasound sismolojisinin kullanılması ihtimalini de destekliyor.”
(Çeviren: Tarkan Tufan)
Kaynak:
https://www.vice.com/en/ article/m7bvzy/high-altitude- balloons-discover-a-mystery- sound-in-the-sky